شماره ششم مجله خردورزی با تیتر اصلی «دست نامرئی قدرت، حکمرانی در عصر نوین فناوری‌های شناختی چه مولفه‌هایی دارد؟» به مدیرمسئولی رفیع‌الدین اسماعیلی، سردبیری مجید رحیمی، مدیریت هنری عرفان‌خلیلی‌فر و به همراه طرح جلدی از آرش فروغی منتشر شد.
در مقدمه این فصلنامه آمده است: خردورزی، مجله‌ای اندیشه‌محور، آزاد، مستقل و با هویت اسلامی است که تأملی بر تطبیق مبانی علوم‌انسانی و اسلامی بر مسائل و انگاره‌های شناختی انسان در جامعه‌ی مدرن دارد. بدین منظور، با رویکردی اندیشمندانه، سعی در تجمیع آثار و آرای اندیشمندان و متفکران ژرف‌اندیش و آزادمنش در موضوعات متعدد و متنوع دارد. این مجله وضعیت کنونی تکثّر آرای روشنفکران و تشتّت آرای فلاسفۀ غرب را فرصتی مغتنم جهت ایجاد فضای گفتمانی اندیشمندان دینی و غیر دینی می‌داند.
این مقدمه می‌افزاید: خردورزی در تلاش است که باتوجه‌به انگاره‌های ذهنی اقشار نخبگانی، در موضوعات مختلفِ حوزۀ دین و اندیشه، از خاستگاه اندیشمندان اسلامی فضایی فکری و گفتمانی را ایجاد کند. این مجله، محفلی برای کنش ارتباطی است که در بستر آن، متفکران ژرف‌اندیش و آزادمنش در جایگاهی برابر و مبتنی بر منطق و استدلال به بحث و گفت‌وگو و طرح دیدگاه‌های خود می‌پردازند. صاحب امتیاز این فصلنامه مؤسسه فرهنگی-رسانه‌ای شناخت است و رفیع‌الدین اسماعیلی مدیر مسئولی مجله را بر عهده دارد.
تبیین کارکردهای مختلف علوم‌شناختی
خردورزی در این شماره باهدف تبیین کارکردهای مختلف علوم‌شناختی ذیل پنج پرونده علوم شناختی و هوش مصنوعی، علوم‌شناختی و هنر، علوم‌شناختی و اقتصاد، علوم‌شناختی و فضای مجازی، علوم شناختی و جنگ شناختی و پرونده ویژه دانشمند علوم شناختی، بررسی تأثیر افکار و فعالیت‌های علمی نوآم چامسکی بر علوم‌شناختی به بررسی مؤلفه‌های حکمرانی در عصر فناوری‌های نوین شناختی پرداخته است.
خردورزی، مجله‌ای اندیشه‌محور است که تأملی بر تطبیق مبانی علوم‌انسانی و اسلامی بر مسائل و انگاره‌های شناختی انسان در جامعه مدرن دارد
همچنین برخی از عناوین طرح شده در این شماره عبارت‌اند از: روانشناسی مدرن و انقلاب شناختی، نقش زبان در فرایند تفکر و شناخت، چه کسی بر جهان حکومت می‌کند؟، آیا آینده ترسناک است؟، تأثیر هوش مصنوعی بر شناخت و رفتار انسان، سیاست‌های نوآورانه و تغییر جهان، آیا ما در ماتریکس زندگی می‌کنیم؟، بازنمایی ذهنِ انسان در سینمای معاصر، الگوی نظری جنگ شناختی، مناقشات ترکیبی نوین، نقش عملیات‌های شناختی در انتخابات آمریکا، علوم مغزی نظامی و نحوۀ تأثیرگذاری آن بر جنگ‌های آینده و….
مجله خردورزی پس از انتشار چهارده پیش‌شماره به صورت دیجیتال، مجوز چاپ مجله گرفت. از شماره پانزدهم این مجله به صورت چاپی منتشر شد که از سوی مسئولان شماره اول نام گرفت.
آفاق فکر و جهان ذهن
سرمقاله به قلم مجید رحیمی، سردبیر خردورزی به رشته تحریر درآمده است. عنوان این سرمقاله «آفاق فکر و جهان ذهن» است که به بررسی اجمالی رابطه انسان، آینده و علوم شناختی خواهد پرداخت.
سردبیر مجله خردورزی در این قسمت، با تبیین اهمیت و علت ورود این شماره از فصلنامه به موضوع مهم حوزه شناخت، به بیان تاریخچه و ظرفیت‌های علوم شناختی می‌پردازد.
او در نهایت با بیان اینکه علوم شناختی از جمله حوزه‌های مطالعاتی است که احتمالاً طی چند سال آینده، تمام کنش‌ها و واکنش‌های فرهنگی، اجتماعی، آموزشی، اقتصادی و … با آن مرتبط خواهد شد، از اهمیت ورود به «سیر مطالعاتی و پژوهشی این حوزه» یاد می‌کند که در صورت عدم اهمیت بدان، دچار عقب افتادن و«زیردست بودن»، «ذلیل شدن» است.
اولین بخش از این فصل نامه با عنوان «سپهر امروز» به یک سؤال مهم و اساسی خواهد پرداخت. «آیا پخش و تصویرسازی مفاهیمی مانند محاسبه، ذهن، حافظه و توجه ممکن است؟» همانطور که از عنوان و تا حدودی سؤال مطرح شده در این فصل هویداست، قرار است وضعیت سنجی دقیقی از نظر کارشناسان و متخصصان این حوزه در زمینه علوم شناختی مطرح و بررسی گردد.
پلتفرم‌های ارزیابی شناختی
پویا پاک نژاد، کاندیدای دکتری مدیریت رسانه دانشگاه تهران در اولین مقاله این بخش به پلتفرم‌های ارزیابی شناختی می‌پردازد. عنوان مقاله او «تلسکوپی برای کشف کهکشان‌های ذهن» است. پاک نژاد در این مقاله اعتقاد دارد که ترویج علوم شناختی یکی از ضرورت‌های مهم کشور است و برای نمونه می‌گوید: «در نظام قضایی اگر پیرامون حقوق و علوم اعصاب آموزش‌ها متعاقباً قوانینی تعریف شود، احتمالاً فرصت‌های زیستن در جامعه عادلانه‌تر و بیشتر خواهد شد.» او علوم شناختی را به مثابه تلسکوپی می‌داند که محدود به رصد کهکشان‌های ذهنی نیست و علاوه بر آن به کشف توانمندی‌های ذهنی و بهزیستی شناختی می‌پردازد.
نقش رسانه در جنگ شناختی علیه مردم ایران
آزاده محمودیان دانشجوی دکتری ارتباطات دانشگاه تهران در مقاله‌ای با عنوان «زندان اذهان» به موضوع جنگ شناختی و مرجعیت رسانه‌های بیگانه در فرسایش عصبی جامعه ایران می‌پردازد. آنچه که از عنوان و توضیح پیداست او می‌کوشد نقش رسانه در جنگ شناختی علیه مردم ایران را مورد بررسی و واکاوی قرار بدهد. محمودیان می‌نویسد: «از این حقیقت نباید غفلت داشت که خواستگاه این تکنولوژی‌ها همان «دیگری» حاکمیت جمهوری اسلامی است که پس از ناامید شدن از ایجاد خدشه در استقلال جغرافیایی ایران، چشم امید به استحاله فرهنگی انقلاب از مجرای هژمونی رسانه‌ای دوخته است. سلطه‌ای که بی‌تردید مهم‌ترین و کارگرتین سلاح آن تکنولوژی‌های رسانه‌ای هستند.»
نقش عملیات‌های شناختی در انتخابات آمریکا
سومین مقاله این بخش متعلق به سلمان بهادران، دانشجوی دکتری علوم شناختی است. او در این مقاله با عنوان «دانش هزاره سوم» به بررسی نقش عملیات‌های شناختی در انتخابات آمریکا می‌پردازد. او می‌نویسد: «تنها بیست و یک مورد از هشتاد و دو مطالعه عملیات نفوذ در رسانه‌های اجتماعی را بررسی کرده‌اند. از این میان چهارده مورد صرفاً روی فیس بوک یا توییتر متمرکز شده‌اند.»
محمد احمدخانلو، دانشجوی دکترای علوم اعصاب شناختی در چهارمین مقاله با عنوان قابل تأمل «از هویج هم استفاده کنید!» به بررسی راهکاری برای جلوگیری از اخبار جعلی می‌پردازد. او با اشاره به مقاله تلی شروت در مجله نیچر می‌گوید: «برای سرکوب اطلاعات نادرست نه فقط از چماق، بلکه از هویج هم استفاده کنید.»
بعد از همه این مقاله‌ها خبرنگار فصلنامه خردورزی به سراغ رضا پورحسین، عضو هیئت ممیزه دانشگاه تهران می‌رود و درباره اینکه رسانه بدون روانشناسی نمی‌تواند رسانه باشد به گفت‌وگو می‌پردازد. پورحسین اعتقاد دارد: «در کشورهای درجه یک علمی دنیا، روان شناس درجه یک، مفهوم علمی را در قالب مقاله می‌نویسد و همان را به شکل رمان درآورده و به سطح عمومی جامعه می‌رساند. به عبارتی حرکت علمی در دنیا عمومی کردن علم است.»
سوگیری‌های شناختی در شبکه‌های اجتماعی
فاطمه ناصری تبریزی، پژوهشگر رسانه در مقاله‌ای با عنوان «تله افکار و اراده‌ها» به مروری بر سوگیری‌های شناختی در شبکه‌های اجتماعی می‌پردازد. او در این مقاله درصدد آن است که با مطالعه‌ای موردی انواع سوگیری‌های شناختی موجود در فضای مجازی مثل اثر لنگر انداختن، دردسترس بودن، سوگیری اجماع و سوگیری تأیید را با مثال‌های عینی مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. عباس ابراهیم زاده نیز روانشناس بالینی و پژوهشگر علوم شناختی است که برای تبیین و راهکارهای مقالبه با قطبیدگی مقاله‌ای با عنوان «گفتگو در بن‌بست» را به رشته تحریر در آورده است. او در این مقاله تلاش دارد با توضیح برخی از نظریات مطرح در این زمینه به بررسی ابعاد شناختی قطبیدگی بپردازد.
فهم درست از زیست بوم شناختی رسانه
محمدحسین فیروزی، پژوهشگر علوم شناختی و رسانه در مقاله‌ای با عنوان «میانجی‌گری عصبی» به تبیین فهم درست از زیست بوم شناختی رسانه می‌پردازد. او ابتدا رسانه را به عنوان بسط دهنده گوش و چشم از نظر می‌گذارند و سپس تأثیر ویژگی‌های مغزی بر پردازش اطلاعات را بیان می‌کند. های جین، جراح مغز و اعصاب بیمارستان شانگهای چین و لی-جون هو، متخصص جراحت ترکیبی بیمارستان داپینگ چین در مقاله‌ای مشترک با عنوان «جنگ مغزها» موضوع علوم مغزی نظامی و نحوه تأثیرگذاری آن بر جنگ‌های آینده را مورد توجه قرار داده‌اند.
دنیای هنر
بخش سوم از این شماره با عنوان «دنیای هنر» به بررسی رابطه هنر با علوم شناختی اشاره دارد. از جمله ارتباط موسیقی و سینما به خصوص در این قسمت مورد بررسی قرار می‌گیرند. «هنر چگونه انسان و قوای شناختی او را به چالش می‌کشد؟»
علی موسی مهدی پور، پژوهشگر نوروفیلمولوژی در مقاله‌ای با عنوان «زیبایی شناسی به مثابه اوج آگاهی انسان» درآمدی بر رابطه هنر و علوم شناختی را مطرح می‌کند.
اعظم عسگری دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی نیز در مقاله دیگری با عنوان «نشیمن عزلت و دامن صحبت» درآمدی بر استعاره شناختی در دیباچه گلستان سعدی را مورد بررسی قرار داد.
سید احسان حسینی دانشجوی دکترای سیاست گذاری فرهنگی نیز در مقاله‌ای با عنوان «عصب روایت شناسی» رویکرد جدید به رابطه شناخت و روایت را تبیین می‌کند.
الهه کریمی استاد دانشگاه سوره نیز در مقاله دیگری با عنوان «زندگی با استعاره‌ها» موضوع تحول مفهوم استعاره از یک آرایه ادبی تا یک نظریه شناختی را مورد موشکافی قرار داده است.
