به گزارش گروه علمی باخیش خبر، وبگاه دِیلی گَلِکسی در گزارشی آورده است: دیوار بزرگ چی (Qi Great Wall)، اولین دیوار بزرگ شناخته‌شده چین، به طول ۶۴۱ کیلومتر در مرکز استان شاندونگ امتداد دارد که برای سنگربندی ایالت چی در برابر پادشاهی‌های رقیب ساخته شده است.
بین ماه‌های مه (اردیبهشت، خرداد) و دسامبر (آذر، دی) ۲۰۲۴ میلادی، باستان‌شناسان به سرپرستی ژانگ سو (Zhang Su) از مؤسسه بقایای فرهنگی و باستان‌شناسی استان شاندونگ، اولین کاوش فعال در این محوطه باستانی را آغاز کردند. آنچه آن‌ها یافتند، همه آنچه را که مورخان گمان می‌کردند فهمیده‌اند به چالش می‌کشد.
قدیمی‌ترین لایه‌های دیوار، که تا کنون تصور می‌شد مربوط به دوره ایالت‌های جنگ‌طلب (تاریخ جنگ شدید در سرتاسر چین با هدف ایجاد یک امپراتوری چینی) است، در واقع به دوره بهار و پاییز (دوره‌ای در تاریخ چین) باز می‌گردد که حداقل ۳۰۰ سال زودتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد، است.
این یافته‌های جدید نه تنها نشان می‌دهد دیوار بزرگ چین قدمت بیشتری دارد، بلکه همچنین مشخص می‌کند که استحکامات نظامی در چین بسیار پیشرفته‌تر و از نظر راهبردی بسیار مهم‌تر بوده‌اند و همچنین بسیار زودتر از آنچه تصور می‌شد ساخته شده‌اند.
طی این حفاری چیز دیگری نیز کشف شد که از دیوارها جالب‌تر بود: باستان‌شناسان در زیر قدیمی‌ترین بخش‌ها، خانه‌های مسکونی پیدا کردند.
یافته‌های باستان‌شناسان، از جمله سیستم‌های زهکشی، دروازه‌های مستحکم و دیواری به طول ۵۰۰ متر، تأیید می‌کنند که راهبرد نظامی ایالت چی غیر از ایجاد موانع، کنترل حرکت، منابع و چشم‌انداز جنگ بود.
