به گزارش باخیش خبر ،بیش از این شاهد کتاب ها و مقالات تخصصی متعددی از این نویسنده پرتلاش تبریزی در خصوص تاریخ معاصر ایران بوده ایم. شنیدن خبر تالیف این اثر از سوی یکی از دوستان بهانه ای شد که با جناب آقای رضا بالابیک نژاد به گفتگو بنشینیم.
گفتنی است بعد از دیدار صمیمانه و گفتگوهای پراکنده، بالاخره به مبحث تالیف کتاب جدید ایشان رسیدیم.
جناب آقای بالابیک نژاد در ادامه، در جواب سوال ما در خصوص علت انتخاب موضوع و معرفی کتاب چنین توضیح دادند که عین گفته ایشان را در ذیل می آوریم:
« در ابتدا از بذل توجه جنابعالی و همکاران محترم سپاسگزارم.
در خصوص علت انتخاب موضوع کتاب اگر بخواهم مفصل عرض کنم، این است که: همواره آذربایجان در طول تاریخ جایگاه ممتازی داشته، و بسیاری از نامآوران آذربایجان صفحات زرینی از تاریخ را در حوزه های گوناگون به خود اختصاص داده اند.
در کنار این چهرههای آشنا، بسیاری از شخصیتهای تأثیرگذار امّا کمتر شناخته شده تاریخی هستند که آنچنان که سزاوار نام و یادشان باشد، بدانها توجه نشده، یا به علّت پراکندگی مدارک و مستندات تاریخی به فراموشی سپرده شده اند.
نمونۀ بارز چنین اشخاصی «حاج محمّدعلی بادامچی» تاجر خوشنام و آزادیخواه و میهن دوست تبریزیست که علاوه بر حضور تأثیرگذار در وقایع انقلاب مشروطه، در قیام شیخ محمد خیابانی و طغیان ماژور ابوالقاسم لاهوتی نیز نقش عمده داشت و در اغلبِ این جریانات، در زمرۀ کوشندگان، حامیان و اعضای رهبری بود.
این شخصیتِ ارزشمند، در مسیر مخالفت با استبداد داخلی و استعمار خارجی، دارایی خود را وقف اهداف سیاسی و فرهنگی نمود و حتّی نوۀ خویش را نیز از دست داد، و چند بار طعم تلخِ زندان و تبعید را چشید؛ با این وجود تا پایان عمر، همچنان بر اهداف متعالی و آزادیخواهانه خود، راسخ ماند. این بود خلاصه از علت انتخاب موضوع کتاب.
و اما ماجرای تالیف کتاب حاضر به سال ۱۴۰۰ باز میگردد؛ در آن هنگام تعدادی از نامههای حاج محمّدعلی بادامچی را به دست آوردم که از جهت محتوا، نکات شایان توجّهی را مطرح میساختند؛ استاد ارجمندم جناب آقای رضا همراز به اینجانب پیشنهاد نمودند آن نامهها را در قالب مقالهای تنظیم کنم.
بعد از گذشت چند هفته و بازخوانی اسناد مذکور، نتیجه آن مقالهای شد با عنوان «چند نامه منتشر نشده از زنده یاد حاج محمّدعلی بادامچی» که در فصلنامۀ غروب (شماره ۲۱) منتشر گردید.
اهمّیت آن نامهها و علاقۀ شخصی استاد همراز به زندگی و فعالیتهای مرحوم بادامچی سبب شد تا در مرحلهای دیگر، پیشنهاد تدوین کتابی مفصل را در خصوص حاج محمد علی بادامچی به بنده بدهند.
از این رو تا حدّ امکان کوشیدم مطالب پراکنده دربارۀ حاج محمّدعلی بادامچی را از کتابها و مقالات مختلف، روزنامهها و مجلّات دورههای قاجار و پهلوی جمعآوری نمایم؛ همچنین در مدّت سه سال اخیر کوشیدم مجموعۀ اسناد و اوراق مرتبط با مرحوم بادامچی را از آرشیوهای مجموعهداران خصوصی، تهیّه یا استنساخ نمایم و در نهایت نتیجه این تلاش های چند ساله تالیف کتابی شد با عنوان «زندگی و زمانۀ حاج محمّدعلی بادامچی».
آرزومندم که این کتاب، اگرچه گامی کوچک از جانب نگارنده محسوب میشود، بتواند در مسیر قدرشناسی از آن بزرگ مرد تاریخ معاصر آذربایجان مورد توجّه عموم خوانندگان فرهیخته قرار گیرد.
در آخر لازم می دانم عرض کنم که کتاب مذکور در ۴۲۴ صفحه تالیف شده و به زودی توسط انتشارات نباتی منتشر خواهد شد. با تشکر از شما»
مصاحبه: ناصر غلامی هوجقان